Positieve gezondheid in het mbo
Hoe komt Positieve Gezondheid (PG) naar voren in het curriculum van ROC’s? En als er meer aandacht voor is, hoe beïnvloedt dit dan de werkwijze van de docent én de bewustwording van studenten op hun eigen gezondheid? Dit en meer onderzocht Saskia Idink in haar project. In dit interview vertelt ze meer over de resultaten.
Ontwikkeling onderwijsmateriaal en implementatieonderzoek
‘Binnen het project Positieve gezondheid in de praktijk hebben we samengewerkt met 6 ROC’s . We hebben onderwijsmaterialen ontwikkeld en onderzoek gedaan naar de implementatie en opbrengsten’.
Tijdens de slotconferentie was er veel inspiratie en enthousiasme onder de sprekers en deelnemers om het gedachtegoed samen verder te brengen
Saskia Idink, Projectleider
Waar ging uw project over?
6 ROC’s hebben het gedachtegoed van positieve gezondheid geïmplementeerd in het beroepsonderwijs binnen het domein Vitaliteit. Dit is ondersteund door onderzoek gericht op ontwerp, implementatiestrategie en opbrengsten.
Waarom is dit project/onderwerp belangrijk?
We hebben een breed concept van gezondheid gehanteerd en werkten vanuit de gedachte dat je hierin zelf het vermogen hebt om je aan te passen en je eigen regie erop te voeren. Het gedachtegoed van positieve gezondheid maakt dit concreet en biedt handvatten. Deze inzichten hebben we toegepast in ons MBO-onderwijs waarbij we tevens verschillende opleidingsdomeinen met elkaar verbonden.
Steeds meer mensen weten dat bewegen, gezonde voeding en ontspanning bijdragen aan een langer gezond en vitaal leven. Ondanks de stijgende levensverwachting en het bewustzijn onder de bevolking dat bewegen, gezonde voeding en ontspanning belangrijk zijn voor een gezond leven, vormen leefstijlziekten nu en in de toekomst een groot probleem.
De uitdagingen zijn hierbij om de gezondheidszorg, maatschappelijke en persoonlijke omgevingsfactoren, alsmede de individueel benodigde gedragsverandering duurzaam om te buigen. In plaats van de mainstream zorgsystemen die met name gericht zijn op reageren als zich een gezondheidsprobleem voor doet (van cure naar care) dienen we ons meer te richten op preventie (het voorkomen van) en vooral amplitie (het bevorderen van het welbevinden en optimaal functioneren).
Om dit te realiseren is voldoende gekwalificeerd personeel nodig op mbo-niveau. Dit geldt zeker binnen het domein vitaliteit (Gezondheidszorg, Welzijn, Sport & Bewegen, Voeding). Hierbij is van belang dat de beschreven ontwikkelingen consequenties hebben voor de uitoefening van bestaande beroepen binnen de sectoren van het domein Vitaliteit en daarmee dus ook voor de opleidingen en de (door)ontwikkeling van de curricula. Deze ontwikkeling is inmiddels ook onder de aandacht van diverse andere mbo-instellingen binnen verschillende regio’s in het land.
Met dit project hebben we kennis en krachten gebundeld om hier landelijk een versnelling aan te geven. Daarbij hebben we ons gericht op de ontwikkeling van onderwijsmateriaal voor mbo-studenten, professionalisering van docenten en onderzoek naar de effecten van deze interventies.
Wat is het resultaat?
Er zijn 40 basisopdrachten ontwikkeld die zijn gericht op hoe studenten Positieve Gezondheid (PG) op zichzelf kunnen toepassen. In het ontwikkelde keuzedeel leren studenten PG toe te passen in hun toekomstige beroep. Het doel van de (met iPH) ontwikkelde Train-the-Teacher is om docenten op te leiden die PG uitdragen.
De basisopdrachten en het keuzedeel worden gedeeld in een Teams-omgeving ‘Positieve Gezondheid in het mbo’, gehost door ROC Midden Nederland en is toegankelijk voor andere (onderwijs)instellingen. De Train-the-Teacher is toegankelijk voor de aangesloten ROC’s. Andere betrokkenen kunnen de training volgen bij een van de 6 ROC’s.
Het onderzoek was gericht op hoe PG in de curricula naar voren komt en welke invloed dit heeft. De focus op PG leidt tot een andere benadering van docenten en verhoogt bewustwording bij studenten over hun eigen gezondheid en die van anderen. Belangrijk bij implementatie is een strategische aanpak met betrokkenheid van het management, docententraining en herhaalde integratie van het concept.
Onderzoeksrapport
In het onderzoeksrapport ‘Positieve gezondheid in het mbo’ vindt u praktijkgerichte onderzoek met voorbeelden. Benieuwd?
Waar bent u het meest trots op?
De samenwerking met ROC’s liep al, nog voordat het project officieel van start ging. Daarnaast waren er binnen de diverse ROC's al mooie producten ontwikkeld en zijn er al veel geschoolde docenten binnen de ROC's (train de teacher). Het onderzoek was professioneel opgezet.
De resultaten zijn indrukwekkend. De onderwijsmaterialen zijn zeer uitgebreid en worden al veelvuldig ingezet. Ook het onderzoeksrapport wordt veel gedeeld en gelezen. Collega’s door het hele land kunnen de inzichten gebruiken en zo hun onderwijs verder vormgeven vanuit dit gedachtegoed.
De afsluitende miniconferentie was ook een groot succes. Ruim honderd mensen luisterden en inspireerden elkaar.
Waarin was het project vernieuwend?
Het gedachtengoed van positieve gezondheid is tegelijkertijd geïmplementeerd op diverse ROC’s. Er is intensief samengewerkt en de doorontwikkeling is ondersteund door onderzoek.
Met wie werkten jullie samen?
De betrokken ROC’s waren: ROC Midden Nederland, Graafschap College, Alfa-college, Landstede, ROC van Twente en het Koning Willem I College. Daarnaast was het Institute for Positive Health en Alles is Gezondheid betrokken. Vanuit het werkveld werkten we met de stuurgroep van het Jeroen Bosch ziekenhuis, MEE & De Wering en Reinaerde. Daarnaast werkten we met de regionale partners van de ROC’s.
Bron: ZonMw
